Podrucje opcine Rozaje nalazi se na samom sjeveru Crne Gore, u regiji Juznog Sandzaka.Povrsina opcine Rozaje iznosi 432 km2.Najvece naselje je naseljeno mjesto Rozaje s 9422 stanovnika na popisu 2011 godine .Opcina ima preko 22 000 stanovnika sa 26 naseljenih mjesta.Dominiraju Bosnjaci koji cine preko 80% stanovnistva opcine, dok pripadnici Islama cine oko 95% stanovnistva.Sem 3 naselja gdje pravoslavni cine vecinu:Bijela Crkva, Bogaje i Basca.Sva ostala naselja imaju Muslimansku vecinu.Kakav je polozaj Bosnjaka ovdje?.Prema popisu iz 2003 godine.Nacionalna struktura stanovnistva je izgledala ovako:
Slijedeca naseljena mjesta su imala Bosnjacku vecinu na popisu 2011 godine
1)Bać – ukupno: 607, Bošnjaci – 575, Albanci – 10 i Muslimani 22
2)Balotići – ukupno: 685, Bošnjaci – 655, Muslimani – 24, Ostali – 6
3) Besnik – ukupno: 349, Bošnjaci – 346 i ostali 3
4)Biševo – ukupno: 434, Bošnjaci – 385,Albanci-6.Crnogorci-9,Muslimani-31
5)Bukovica – ukupno: 529,Albanci-7, Bošnjaci – 383, Srbi – 80, Crnogorci – 7, Muslimani – 46, ostali 6
6)Vuča – ukupno: 418, Bošnjaci – 386, Albanci – 24, Ostali-8
7)Gornja Lovnica – ukupno: 361, Albanci-11, Bošnjaci – 337, Muslimani – 8, ostali – 5
8)Grahovo – ukupno: 295, Bošnjaci – 293,Ostali-2
9)Grižice – ukupno: 409, Bošnjaci – 252, Srbi – 129, Muslimani – 14, Crnogorci – 10, ostali – 4
10)Donja Lovnica – ukupno: 825, Bošnjaci – 794, Srbi – 6,Egipcana 19
11)Ibarac – ukupno: 3135, Bošnjaci – 2730, Albanci – 192, Muslimani – 144, Crnogorci – 48, Ostali-21
12)Jablanica – ukupno: 471,Albanci-16, Bošnjaci – 420, Muslimani – 35
13)Kalače – ukupno: 948, Bošnjaci – 897, Muslimani – 48, Ostali-3
14)Koljeno – ukupno: 691, Bošnjaci – 581, Muslimani – 16, Albanci – 72, Muslimani-Bosnjaci- 12,Ostali-10
15)Paučina – ukupno: 236, Bošnjaci – 231, ostali – 5
16)Radetina – ukupno: 394, Bošnjaci – 391, ostali – 3
17)Rožaje – ukupno: 9.422, Bošnjaci – 8.136, Muslimani – 537, Srbi – 175, Crnogorci – 215, Albanci – 187, neopredijeljeni – 20, ostali – 58
18)Seošnica – ukupno: 872, Bošnjaci – 821, Muslimani – 45,Ostali-6
19)Sinanovići – ukupno: 293, Bošnjaci – 212, Srbi – 33, Muslimani – 47,Ostali-1
20)Crnokrpe – ukupno: 379, Bošnjaci – 336, Albanci – 26,Muslimani-9,Crnogorci-7
20 od 26 naseljenih mjesta ili cirka 75% svih naseljenih mjesta ima Bosnjacku vecinu.Iako, ja bih pvdje dodao i 21 naseljeno mjesto.Naselje bez etnicke vecine, ali gdje ce Bosnjaci mnogo prije nego kasnije uspjeti da prevagnu
21)Plumci – ukupno: 166, Albanci – 82, Bošnjaci – 82, Ostali -2
Sto cini nesto malo preko 80% naseljenih mjesta s Bosnjackom vecinom i potencijalnom vecinom.Postoji jos i 5 naselja s Nebosnjackom vecinom, ali njih cu kasnije analizirati.Ovog puta bih samo zelio da pogledamo ovaj spisak iz 2011 godine i uporedimo ga s popisom iz 2003 godine
Naseljena mjesta gdje povecan broj stanovnistva u odnosu na proslo popis 2003 godine
1) Biševo 380 stanovnika na popisu 2003 i 434 stanovnika na popisu 2011
2)Vuča 388 stanovnika na popisu 2003 i 418 stanovnika na popisu 2011
3)Grahovo 236 stanovnika na popisu 2003 i 295 stanovnika na popisu 2011
4)Donja Lovnica 767 stanovnika na popisu 2003 i 825 stanovnika na popisu 2011
5)Ibarac 2877 stanovnika na popisu 2003 i 3135 stanovnika na popisu 2011
6)Koljeno 630 stanovnika na popusu 2003 i 691 stanovnik na popisu 2011
7)Radetina 379 stanovnika na popisu 2003 i 394 stanovnika na popisu 2011
8)Rožaje 9121 stanovnik na popisu 2003 i 9422 stanovnika na popisu 2011
9)Seošnica 842 stanovnika na popisu 2003 i 872 stanovnika na popisu 2011
Od 20 naseljenih mjesta s Bosnjackom vecinom.Njih 9 biljezi porast u odnosu na prosli popis stanovnistva iz 2003 godine.Interesantno je spomenuti da skroz mala sela ne postoje na ovom podrucju.Tako od 20 naseljenih mjesta s Bosnjackom vecinom.Nijedno nema manje od 100 stanovnika.
Ovdje bih sela ubrojao u tri vrste
Mala od 100-500 stanovnika, tipa:Radetina, Jablanica i Grahovo
Srednja od 500-1000 stanovnika tipa:Kalace, Donja Lovnica,Seosnica, Koljeno, Balotici, Bac, Bukovica
Na popisu 2003 bilo je 1245 pravoslavnih stanovnika dok na popisu 2011 godine taj broj pada na 1055.Iako pad i nije pretjerano prevelik, osjetno je smanjenje pravoslavnog stanovnistva koje ce se u buducnosti i nastaviti.Pravoslavna sela su znatno manja od Bosnjackih.I nijedno pravoslavno naselje nema vise od 200 stanovnika.Bijela Crkva ima 195 stanovnika na popisu 2003 godine, da bi taj broj pao na 183 prema popisu 2011 godine.Dok naseljeno mjesto Bašča ima 164 stanovnika na popisu 2003 godine i 141 stanovnik na popisu 2011.Izrazito brdsko-planinsko naselje, depopulacijsko, s izrazito starijim stanovnistvo, u kategorizaciji ”manjih” naselja.Dok Bosnjaci naprimjer imaju cak 9 (Srednjih i Velikih naselja):Rozaje, Ibarac,Donja Lovnica.Seosnica, Koljeno, Kalace,Bukovica, Balotici i Bac.Pravoslavno, pa cak ni Albansko stanovnistvo nema nijedno takvo naselje.Iako, mora se priznati da kod Albanaca postoji visok strepen nataliteta u njihovim naseljima, koji je cak na razini Bosnjackog
Tu i tamo.Pravoslavnih ima jos u par naseljenih mjesta tipa Rozaje, Grizice, Sinanovici i Bukovica, ali daleko da oni cine znatan broj stanovnistva.Naselje Bogaje 222 stanovnika na popisu 2003 godine i 179 stanovnika na popisu 2011 godine.Takodjer biljezi smanjenje u stanovnistvu
Dacici su brdsko–planinsko naselje na samom granici s Kosovom.Ono je moze se reci cisto Albanski, jezicki i etnicki.I u buducnosti ovdje nece biti nikakvih promjena kao ni asimilacije Albanaca.Isto vrijedi i za selo Bandzov koje je Albanski, jezicki i etnicko.
Iako broj Albanskog stanovnistva raste s 1008 na popisu 2003 na 1158 sto je porast za 150, ili+ 150 u odnosu na popis iz 2003 godini.Oni su uglavnom skocentrisani na manjoj teritoriji.I u par selektivnih naselja
Broj Muslimana je znatno smanjen.Na popisu 2003 njih je 1510.Da bi na popisu 2011 godine.Taj broj bio 1044.Ako bi gledali na Bosnjake, Muslimane i nesto Crnogoraca Islamske vjere.Imali bi ovakvu sliku
19 269 Bosnjaka
1044 Muslimana
I cirka 170 Crnogoraca
Sto znaci da od 20 400 ukupno Bosnjaka ovdje.Njih cirka 95% se je izjasnilo Bosnjacima.U mnogim naseljima broj Muslimana je smanjen.A, matica Muslimanska je ovdje u rasulu.Cak i nakon popisa jedan od najuglednijih Muslimana s popisa 2011 na podrucju Rozaja.Odlucio je da bude Bosnjak.Stvar asimilacije Muslimana u Bosnjacki korpus je nesto sto se desava dok ovo pisem.Naravno, nemam ja nikakvih iluzija da ce broj Muslimana nestati jer to se sigurno nece desiti.No, jedno je sigurno uz bolju kampanju i jacu nacionalnu svijet.Broj Muslimana na iducem popisu bi se mogao prepoloviti na cirka 500-600 popisa 2021
Bosnjaci ce u buducnosti dominirati podrucjem opcine Rozaje.Allbanci ce biti i dalje vecina na podrucju 2 Albanska naselja(Dacici i Bandzov).A, broj pravoslavnih stanovnika ce pasti na ispod 1000 popisa 2021 godine.Pravoslavna naselja su u fazi nestajanja, i priblizavaju se po meni ”katunskim” naseobinama.Naselja minijaturna s ispod 100 stanovnika.To je moja demografska analiza za ovu opcinu